📖 Mag ik je een geheim vertellen?
Uit Now Is Not The Right Time van Peter Pflügler
In Now Is Not The Right Time neemt de Oostenrijkse en in Nederland wonende beeldend verteller Peter Pflügler je mee door het labyrint van een familiegeheim. De zelfdodingspoging van zijn vader werd twintig jaar lang verzwegen. En toch heeft hij het op de een of andere manier altijd geweten.
Met teksten uit de dagboeken van zijn zus, moeder en van hemzelf die letterlijk tussen de pagina’s verborgen liggen, ontvouwt Peter Pflügler in Now Is Not the Right Time een familiegeschiedenis.
Het boek gaat over de onmogelijkheid van geheimen, over wat we delen als we ons verstoppen, en over intergenerationeel trauma.
“Iets gebeurde.”
“Misschien vertel ik het je als je oud genoeg bent.”
“Nu is niet het juiste moment.”
“Je hoeft niet alles te weten.”
Het zijn woorden die jij als kind misschien ook wel eens hebt gehoord.
Grote-mensen-zaken-waar-je-nog-te-klein-voor-bent-om-over-mee-te-praten.
Maar ondertussen voel je wel dat er iets aan de hand is.
Dat gevoel van een geheim dat verborgen gehouden wordt, maar dat je onderbewust toch voelt, tekent Peter Pflügler op in Now Is Not The Right Time.
Dat beklemt.
Het beklijft.
Het werk van Peter Pflügler draait rond de dynamiek van geheimen, intergenerationele trauma’s en stilte. Met fotografie, video en tekst wil hij het ongeziene, het onbekende en het verborgene doen herleven.
Uit Now Is Not The Right Time van Peter Pflügler
Het ‘rode kruis’
Over deze foto schrijft Peter Pflügler:
“De foto die ik in mijn hand houd is tegelijkertijd de waarheid en een leugen. Het bevat een herinnering die verbonden is met de glimlach van de kleine jongen op de foto.
Het toont de realiteit van het moment vanuit het perspectief van de fotograaf - een dag vol vreugde, het verzamelen van paddenstoelen en slakkenhuizen.
De glimlach is de glimlach van een jongetje dat poseert voor een foto - echt en geforceerd tegelijk. Het was een geweldige dag, dat is zeker, ik zie het aan zijn houding, zijn ogen.
Het vertelt de waarheid van de jongen, maar wat is de waarheid van de fotograaf?”
Een pagina verder volgt het antwoord:
In een dagboekfragment op 16 november 2008 schrijft de zus van Peter Pflügler over het overlijden van haar Oma op 13 november 2008.
Ze schrijft: “Het was toen een heel moeilijke tijd - toen ik vier jaar oud was. Depressies, huilbuien, werkdruk, geld, problemen met zijn moeder... mijn vader deed een zelfdodingspoging op 14 november. Hij sneed zijn polsen door -> slaagde er niet in. Godzijdank. Bij het ‘rode kruis’.”
Het ‘rode kruis’.
Kijkend naar die foto van hemzelf als 8-jarige zegt Peter:
“Nu ik het weet, is de betekenis van de foto veranderd. Het is nog steeds een foto van de 8-jarige ik, zittend voor het houten rode kruis, lachend naar de camera, lachend naar de fotograaf, lachend naar mijn vader.
Maar nu probeer ik me voor te stellen dat mijn vader deze foto op die dag nam. Hij was ongeveer net zo oud als ik nu ben. Ik weet dat hij lang haar had en zo'n rare, grote, bril van de vroege jaren negentig. Hij koos deze plek om de foto te nemen. Deze plek.”
“I thought that you would have a better life without me”, haalt hij de woorden van zijn vader in herinnering.
De onmogelijkheid van geheimen
Toch heeft Peter al die jaren gevoeld dat er iets was. Dat de droefenis die hij voelde te maken had met zijn vader.
Maar waardoor?
Dat was al die tijd geheim.
Totdat Peters vader op de dag af negentien jaar na die zelfdodingspoging vertelde wat die dag gebeurd was aan het ‘rode kruis’.
En zo’n gebeurtenis, een poging al dan niet geslaagd, slaat gaten en wonden. Over de generaties heen. En nog meer als het stil en geheim wordt gehouden.
Uit het dagboek van de moeder van Peter: “Ik zie het nog precies voor me ... Ik zat op de bank, huilde snot en water en zei keer op keer: “Mijn arme jongen, wat heeft hij al die tijd moeten lijden, terwijl ik het niets in de gaten had.” Ik had zo'n schuldgevoel en ik was zo verdrietig.”
Ik weet dat het vreemd klinkt om te zeggen, Now Is Not The Right Time is een boek over een thema dat me nauw aan het hart ligt. Aan het hart gaat ... Zelfdoding.
Het is dan ook niet voor het eerst dat ik erover schrijf op Re-story. Hier over De grote vlucht en hier over de laatste campagne van het Vlaams Expertisecentrum Suicidepreventie waarover ik niet zo enthousiast ben.
In België is zelfdoding de nummer 1 doodsoorzaak bij jongeren en volwassenen. En toch is het nauwelijks een onderwerp van gesprek in de media.
Op het spreken over ‘zelfdoding’ rust een groot taboe dat gepaard gaat met schuld en schaamte. Daarom wordt doorgaans gezwegen. Ook als het over suïcidepreventie gaat, is het motto nog altijd zoveel mogelijk over zelfdoding te zwijgen uit angst mensen op ideeën te brengen en copycatgedrag aan te wakkeren.
Dat is onnodig.
We moeten dus in de spiegel durven kijken: wat willen de hoge suïcidecijfers en de enorme toename van geestelijke gezondheidsproblemen ons nu echt vertellen?
Daarom is het bewonderenswaardig hoe beeldend verteller Peter Pflügler, met een boek dat zodanig is vormgegeven dat het zijn geheim langzaam ontrafelt, zijn verhaal vertelt en daarmee de aandacht vestigt op zelfdoding.
Het is een werk over pijn uit liefde, de complexiteit van het zwijgen en het onverklaarbare verdriet van een jongen ... “Mam... Pap... dit is jouw trauma dat je in ontelbare kleurrijke dekens hebt gewikkeld en toch in een liefdevolle omhelzing aan mij hebt gegeven. Ik zal het met zorg dragen.”
Wie vragen heeft rond zelfdoding, kan terecht op de zelfmoordlijn via het gratis nummer 1813 of op www.zelfmoord1813.be
Now Is Not The Right Time door Peter Pflügler is uitgegeven door The Eriskay Connection, boekontwerpers en uitgever die zich richten op hedendaagse verhalen op het snijvlak van fotografie, onderzoek en schrijven.
Een vraag aan jou voordat je hier vertrekt …
Wat ons interesseert is wat de Re-stories die we maken met je doen. Het gaat niet alleen om bereiken, maar vooral om beraken.
Wanneer mag jouw geheim het licht zien?
We horen het graag van je in de comments hieronder …